หลัก 7 ประการในการกินอย่างมีสติ
โรคอ้วนกำลังเป็นปัญหาใหญ่ของโลก โรคอ้วนมีความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคอัมพฤกษ์ อัมพาต โรคเบาหวาน โรคความดัน โรคมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งมดลูก มะเร็งเต้านม และมะเร็งลำไส้ เป็นต้น
ในทางการแพทย์ เราใช้ค่าดัชนีมวลกายเป็นเครื่องวัด โดยเอาน้ำหนักตัวเป็นกิโลกรัมตั้ง หารด้วยความสูงเป็นเมตร ยกกำลังสอง ถ้ามีค่าเกิน 25จะถือว่า น้ำหนักเกิน แต่ยังไม่เป็นโรคอ้วน แต่ถ้าค่าออกมามากกว่า 30 ถือว่าเป็นโรคอ้วน
โรคอ้วนเกิดจากสาเหตุหลักๆ 2 ประการ คือ การกินอาหารมากเกิน และการขาดการออกกำลังกาย นอกนั้นจำนวนน้อยที่เกิดจากความผิดปกติของต่อมไร้ท่อ และสมอง
ในด้านการรักษา แพทย์มักจะแนะนำให้คนไข้คุมอาหารและออกกำลังกายด้วยตนเองก่อน ซึ่งส่วนใหญ่จะไม่ได้ผล
การใช้ยาลดน้ำหนักจะได้ผลดีในระยะสั้น แต่ในระยะยาวน้ำหนักจะกลับมาเหมือนเดิมอีก นอกจากนั้น ยายังมีผลข้างเคียงมาก ราคาแพง เพราะนำเข้าจากต่างประเทศ
ในหนังสือชื่อ กินอย่างขาดสติ (Mindless Eating) ว่า ถ้าเราคำนึงถึงเรื่องการกิน และวิธีกิน จะทำให้เรากินน้อยลง ซึ่งเรื่องนี้เป็นเรื่องที่นักวิชาการให้ความสนใจกันมาก และได้ทำการศึกษาเรื่องของการกินอย่างมีสติ
หลัก 7 ประการในการกินอย่างมีสติ
1. ให้รู้สึกขอบคุณอาหารที่เรารับประทาน ซึ่งจะช่วยให้เรามีชีวิตอยู่ได้
2. รับรู้ถึงคุณลักษณะของอาหาร รูปร่าง สี กลิ่น และรสชาติของอาหารซึ่งเราสัมผัสได้จาก ตา จมูก ลิ้น อย่างมีสติ เพื่อไม่ให้เราติดยึดในรสชาติของอาหาร
3. ให้คำนึงถึงขนาดของภาชนะที่ใส่อาหาร ให้รับประทานในภาชนะขนาดเล็กลง ซึ่งงานวิจัยแสดงให้เห็นว่า การกินอาหารในจานขนาดเล็ก จะกินได้น้อยกว่า และอิ่มเร็วขึ้น
4. เคี้ยวอาหารให้ละเอียด
5. เคี้ยวอย่างช้าๆ
6. อย่างดอาหารบางมื้อ เพราะมัวยุ่งอยู่กับงาน
7. ให้คำนึงถึงอาหารที่รับประทาน ควรจะเป็นอาหารที่มีพืช ผักผลไม้ เป็นหลัก ส่วนไขมัน เนื้อสัตว์ และของหวานน้อยลง จึงจะทำให้เรามีสุขภาพดี
เขียนโดย ดร. ลิเลี่ยน ชุง เป็นผู้อำนวยการฝ่ายส่งเสริมสุขภาพ หน่วยโภชนาการ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยฮาร์วาด เธอทำงานโดยการให้ข้อมูลทางโภชนาการผ่านสื่อต่างๆ ทั้งเว็บไซด์ หนังสือ โทรทัศน์
เธอเป็นลูกศิษย์ของท่านติช นัท ฮันห์ และปฏิบัติธรรมตามแนวทางของหมู่บ้านพลัมมานานกว่า 10 ปี เธอจัดให้มีการฝึกเจริญสติให้กับบุคลากรของคณะสาธารณสุข และประชาชนทั่วไป ในเรื่องการกิน การอยู่ การใช้ชีวิตอย่างมีสติ และจัดโปรแกรมสอนให้กับเด็กนักเรียนและประชาชนทั่วไป เรื่องอาหารเพื่อสุขภาพที่ดี รวมทั้งการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต เพื่อป้องกันโรคเรื้อรังต่างๆ ที่กำลังคุกคามชีวิตของคนในโลกปัจจุบัน
เครดิต: นพ.แพทย์พงษ์ วรพงศ์พิเชษฐ
Share this Post
